

Çanak formasyonu hedef ve analizlerinde yatırımcılara yardımcı olan teknik analiz yöntemlerinden biridir. Çanak formasyonu, çoğu zaman düşen piyasa diplerinde fiyat dönüşlerinde oluşmaktadır. Bazen gücünü giderek kaybeden yükselen trendlerinde devam formasyonu olarak ortaya çıkmaktadır.
Teknik analizlerde kullanılan ve popüler bir grafik modeli olan çanak formasyonu, fiyatın belirli bir süre boyunca belirli aralıklarla hareket ettiği ve sonrasında yukarı doğru güçlü bir hareketle zirveye ulaştığı dönem ifade edilmektedir. Çanak formasyonu temelde düşüş trendinin sonu ve yükselişin başlangıcı olarak ifade edilebilir.
Borsada çanak formasyonu oluşmasının ardından bu formasyonun tamamlanması ile farklı sonuçlar ortaya çıkabilir. Fincan, kup şeklinin tamamlanmasının ardından bouyun çizgisi yukarı yönlü kırılır ve kup formasyonunun bittiği fiyat dikkate alınarak fincanın derinliği kadar yükseliş yaşanması beklenmektedir.
Çanak formasyonu sonrasında ne olacağını doğru analiz etmek için çanak formasyonunun doğru incelenmesi gerekiyor. Çanak formasyonu üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk dip, çanak bölümü ve ikinci zirve olarak analiz edildiğinde daha doğru sonuçlar elde edilmesi mümkündür. Çoğu zaman düşüşün sona erdiği ve boğa piyasasının başladığını ifade etmektedir.
Ters çanak formasyonu çoğu zaman yükselen piyasalarda fiyatların zirve yaptığı seviyelerde ortaya çıkmaktadır. Trend dönüş formasyonlarından biri olması nedeniyle yatırımcılara önemli mesajlar vermektedir. Öncelikle fiyatlar bir süre bu zirve noktasında yatay bir seyir izleyecektir. Bu arada işlem hacimleri de artarak çanağın orta seviyesinde en üst düzeye kadar çıkacaktır.
Takip eden sonraki süreçte ise satışlar artmaya başlayacağı için aynı anda fiyatlarda destek seviyesine doğru ilerleme oluşur Ortaya çıkan şekil ters bir çanağa benzediği için ters çanak formasyonu olarak ifade edilir. Çanak formasyonu oluşumunda formasyonun verdiği mesajı doğru anlamak önemlidir. Ayrıca tamamen farklı bir formasyon da oluşmuş olabilir. Tek başına çanağa benzemesi yeterli değildir. Belirli bir zaman aralığında yaşanan hareketler doğru noktalardan çiziler çekilerek analiz edilmelidir.
Kup çanak formasyonu farklı sürelerde oluşabilir. Bunun için kesin bir süre vermek imkansıza yakındır. Genel çerçevede incelendiğinde ise uzun vadede analiz edilen bir dönüş formasyonu olarak nitelendirilmektedir. Bu yönüyle çanak formasyonu birkaç ay sürebildiği gibi daha uzun vadede birkaç sene de devam edebilir.
Çanak formasyonu uzun vadede oluşan ve uzun vadede ne yönde hareket beklendiğini tespit etmek için kullanılabilir. Her ne kadar uzun vadede sonuç verdiği görülse de tanımlanması da son derece zor bir formasyondur. Doğru sinyaller anlaşılmaz ve doğru teknik analizler uygulanmazsa bu durumda yatırımcılar ciddi bir kayıp riski ile karşı karşıya kalacaktır.
Çift çanak formasyonu ya da ters çanak formasyonu gibi analizler yapabilmek için öncelikle piyasaların iyi takip ediliyor olması ve doğru araçlar kullanılarak işlem yapılması gerekir. Borsada formasyon çizebilmek için iyi bir grafik okuyucu olunması şarttır. Düşüşle ve yükselişler bir süre takip edilerek bu formasyonlar oluşturulabilir.
Grafikleri kapsamlı şekilde okumadan panik alım ve satımlarının yapılmaması gerekir. Çanak formasyonu çizilirken düşüşün başlayıp son bulduğu bölge ile yükselişin başladığı bölge dikkate alınmaktadır. Söz konusu bu bölgeler takip edilerek arada kalan bölge çanak formasyonunu oluşturmaktadır. İki bölgenin doğru analizi son derece mühimdir. Oluşan farklı bir formasyon yerine çanak formasyon oluştuğu düşüncesi ise kısa, orta ve uzun vadede ciddi yatırım risklerini de beraberinde getirmektedir. Bu nedenle sadece uzman kişiler bu tür formasyonları çizmeli ve buna göre hareket edilmelidir.
Kup formasyonu olarak da bilinen çanak formasyonu genelde üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk dip, çanak bölümü ve ikinci zirve olarak bu bölümler tanımlanır. İlk dip, fiyat düşerken bir dip noktası oluşturması ve bu dip noktasının genelde düşüş trendinin son noktası olduğu ifade edilir.
Çanak bölümünde ise ilk dip noktasından sonra fiyat yavaş yavaş yükselişe geçer. Yükseliş sonrasında bir direnç seviyesine yaklaşır. Ancak fiyat burada direnci aşamaz ve geri çekilir. Çanak formasyonu kapsamında bu hareket ikinci dip noktasını oluşturur. Son aşamada ise ikinci zirve oluşacaktır.